ارزش واقعی حقوق مالکیت فکری

کالاهای تقلبی، نرم افزارهای غیرقانونی و سرقت اسرار تجاری به ضرر کسب و کارهای قانونی تمام می شود و می تواند به رشد اقتصادی کشور آسیب وارد کند. اما ایالات متحده با قوانین قوی پیرامون مالکیت فکری و مکانیسم های اجرایی از حقوق مبتکران و مخترعان حفاظت می کند.

تارک فهمی از دفتر اجرای قوانین مالکیت فکری در وزارت امور خارجه می گوید: “حقوق مالکیت معنوی کسب و کارهای بزرگ و کوچک را قادر می سازد تا از اختراعات و ایده های نوآورانه خود بهره ببرند و نقش مهمی در اقتصادهای سراسر جهان ایفا کنند.”

حقوق مالکیت فکری چیست و چرا حائز اهمیت است؟

انواع حقوق مالکیت معنوی

حقوق مالکیت معنوی طیف وسیعی از اموال فکری را پوشش می دهد، اما به طور کلی به چهار دسته تقسیم می شود.

قانون حق تکثیر (کپی رایت) از حقوق پدیدآورندگان آثار هنری ملموس مانند یک ترانه یا یک شعر محافظت می کند.
ثبت اختراع سندی است که برای یک اختراع نوآورانه به ثبت می رسد و از حق امتیاز مخترع محافظت می کند. به عنوان مثال حق امتیاز برای طراحی یک رایانه یا برخی دیگر از تجهیزات فنی اعطا می گردد. نوآوری ها در حوزه کشاورزی ازجمله محصولات مقاوم در برابر آفات حق امتیاز گیاهی دریافت می کنند. حق امتیاز کاربردی به محصولات با اهداف عملی، مانند محصولات دارویی تعلق می گیرد.
نشان بازرگانی شامل هرگونه علامتی است که نشانگر یک کالا یا خدمت است که برای تمایز آن کالا یا خدمت از دیگر کالاها و خدمات همانند آن به کار می رود. یک لوگو – مانند دو قوس طلایی شرکت مک دونالد – می تواند نشان بازرگانی یا حتی تبلیغ تجاری یک شرکت باشد.
اسرار تجاری به عنوان اطلاعات یک شرکت خصوصی که دارای ارزش اقتصادی یا مزیت رقابتی است محافظت می شود. برای مثال می توان به دستور تهیه نوشابه کوکاکولا اشاره کرد.

فهمی می ‌گوید: “در واقع هدف حقوق مالکیت فکری، اعطای حقوق انحصاری به دارندگان آن است. این تدابیر حفاظتی همچنین سرمایه‌ گذاری‌ ها را جذب می‌کنند، به بهبود تولید ناخالص داخلی کمک می‌کنند و درآمد مشمول مالیات دولت را که می ‌تواند به نفع عموم باشد نیز افزایش می دهد. به همین دلیل است که ایالات متحده متعهد به حفاظت از مالکیت فکری و همچنین پاسخگو قرار دادن ناقضان آن متعهد می باشد.”

راه حل های حقوقی

نقض حقوق مالکیت فکری به مصرف کنندگان و سایر کاربران نهایی آسیب می رساند. دادگاه های ایالات متحده برای محدود کردن خسارت اقدام می کنند. در اکتبر ۲۰۲۲، سه پیمانکار به دلیل فروش یونیفرم های تقلبی ارتش ایالات متحده (نقض نشان بازرگانی) محکوم شدند.

کالاهای تقلبی که در چین ساخته شده ‌اند، با مقررات ایمنی مطابقت نداشتند و در نتیجه جان هزاران نفر از نیروهای نظامی آمریکا را به خطر انداختند. حدود ۱۳ هزار یونیفرم که قاعدتاً باید برای استتار در تاریکی و ضد دوربین دید در شب طراحی می شدند، مؤثر نبودند؛ و تقریباً ۱۹ هزار کلاه که باید ضد حریق می بودند، آتش می گرفتند. زاکاری آ. کونا، دادستانی که علیه پیمانکاران پرونده تشکیل داد، گفت: “خطراتی که [نیروهای نظامی ما] با آن روبرو می شوند هرگز نباید ناشی از یونیفرم ها و تجهیزاتی باشد که در اختیار آنها قرار می گیرد.”

 (U.S. Air Force/Staff Sgt. Rion Ehrman)
سربازان نیروهای هوایی ایالات متحده یونیفرم های استتار در تاریکی تقلبی را دریافت کردند که با دوربین های دید در شب دشمن قابل مشاهده بودند. (US Air Force/Staff Sergeant Rion Ehrman)

قضات دادگاه منطقه ای ایالات متحده به این پرونده رسیدگی کردند و متهمان را به توطئه برای قاچاق کالاهای تقلبی محکوم کردند. کونا می‌ گوید که متهمان تلاش داشتند تا کالاهای غیر استاندارد و ساخت یک کشور دیگر را به ‌عنوان کالاهای آمریکایی عرضه کنند.

به خطر افتادن اسرار تجاری نیز می تواند برای مصرف کنندگان و شرکت ها خطر ایجاد کند. به عنوان مثال، در ۲۰۱۹ یک تاجر تگزاسی سعی کرد اسرار شرکت Trelleborg Offshore مستقر در هیوستون را که برای شناورهای حفاری دریایی فوم می‌ سازد، سرقت کند.

این فوم بسیاری از دستگاه ‌های حفاری دریایی را شناور نگه می‌ دارد و در صورت تولید نادرست، می ‌تواند منجر به رخداد فاجعه برای عملیات حفاری شود.

تاجر شان شی، ۳,۱ میلیون دلار از همتای چینی شرکت خود برای تقلید از فوم شرکت Trelleborf دریافت کرد. او مهندسان سابق Trelleborg را با پرداخت پول وسوسه کرد تا برای شرکت او کار کنند و صراحتاً فرآیند تولید فوم Trelleborg را فاش کنند. در پایان، او به جرم تبانی برای ارتکاب سرقت اسرار تجاری برای این تلاش ها محکوم شد.

جسی کی لیو، دادستان ناحیه کلمبیا پس از صدور حکم گفت: “ما سرقت مالکیت فکری را که طی سال ‌های طولانی تحقیق، توسعه و نوآوری در ایالات متحده ایجاد شده، جدی می‌ گیریم. شی به جای سختکوشی برای موفقیت صادقانه در بازار آزاد، ترجیح داد اسرار یک شرکت آمریکایی را بدزدد. او اکنون به خاطر این انتخاب پاسخگو شناخته شده است.”