امضای موافقتنامه پاریس گام بزرگی در راستای مقابله با تغییرات آب و هوا است

(بالا) یک کوه یخ در جزیره آماسالیک در گرینلند شرقی. داده های مربوط به یخ های شمالگان، از آب شدن سریع آنها خبر می دهد. (عکس های آسوشیتدپرس/جان مک کانیکا) 

بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد، در تاریخ ٢٢ آوریل خطاب به رهبران کشورهای جهان که در روز زمین در نیویورک برای امضای موافقتنامه تاریخی پاریس گرد هم آمده بودند، گفت: “ما در حال مسابقه با زمان هستیم. دوران مصرف بدون رویارو شدن با پیامدهای آن سرآمده است.”

توافقنامه پاریس که شامل اجماع ١٩٦ گروه شرکت کننده در چارچوب تغییرات آب و هوای سازمان ملل متحد است، در ماه دسامبر سال ٢٠١٥ با هدف محدود کردن تاثیرات ویرانگر تغییرات آب و هوایی مورد مذاکره قرار گرفته بود.

بیش از ١٧٠ کشور این توافقنامه را امضا کردند که از این میان ١٥ کشور گام بعدی، یعنی پیوستن به این موافقتنامه را، که روند تصویب رسمی آن است و به نسبت کشورهای مختلف فرق می کند، به انجام رساندند.

جان کری، وزیر امور خارجه ایالات متحده، ضمن تاکید بر اهمیت امضا کردن – و پیوستن به – این موافقتنامه گفت که قدرت آن “در پیامی که به بازار می فرستد” نهفته است. وی آن را یک “نشانه غیرقابل اشتباه مبنی بر این که نوآوری، فعالیت های کارآفرینانه، تخصیص سرمایه، و تصمیماتی که دولت ها اتخاذ می کنند” همگی از یک آینده نوین بخش انرژی پشتیبانی خواهند کرد، برشمرد.

کری یادآور شد که مجموع سرمایه گذاری جهانی در فناوری های تجدیدپذیر هم اینک از هزینه های صرف شده برای احداث نیروگاه های متکی به سوخت های فسیلی – که میزان آن در سال گذشته ٣٣٠ میلیارد دلار بود – بیشتر است و این سرمایه گذاری ها قطعا افزایش خواهند یافت. وی ضمن تاکید بر در نظر گرفتن روند افزایش دمای جهانی و آب شدن یخ های قطبی با سرعتی هشدار دهنده، بر ضرورت انجام اقدامات فوری تاکید ورزید.

اقدامات مشخص شده در توافقنامه پاریس با هدف کاهش مؤثر انتشار گازهای آلاینده گلخانه ای و جلوگیری از افزایش دمای جهانی که می تواند موجب تشدید بی آبی، بیابانی شدن، حوادث خطرناک و شدید آب و هوایی، و بالا آمدن سطح دریا شود، طراحی شده اند. هدف محدود کردن افزایش دما به میزان زیادی کمتر از ٢ درجه سانتیگراد بالای سطوح پیش از دوران صنعتی شدن است.

گام بعدی چیست؟

امضای این توافقنامه روندهایی را توسط هر یک از کشورهای امضا کننده آغاز می کند تا به موجب آنها این کشورها رسما توافق پاریس را تصویب کرده و به آن بپیوندند. این توافق تنها زمانی اجرایی خواهد شد که دست کم ٥٥ گروه که در مجموع ٥٥ درصد گازهای آلاینده گلخانه ای جهان را تولید می کنند، مدارک رسمی خود را مبنی بر پذیرش این موافقتنامه به دبیر کل سازمان ملل متحد تحویل دهند. کری گفت که ایالات متحده، که حدود ١٦ درصد از گازهای آلاینده دی اکسید کربن جهان را تولید می کند، قصد دارد تا ظرف یک سال به این موافقتنامه بپیوندد. سی و سه کشور که نماینده نزدیک به ٥٠ درصد از گازهای آلاینده جهان هستند، متعهد شدند تا امسال به این توافقنامه بپیوندند.

کری ضمن تشویق کشورهای دیگر برای پیوستن به این موافقتنامه گفت که هیچ یک از دستاوردهایی که باید کسب کنیم فراتر از “ظرفیت های فناوری ما نیستند. تنها پرسش این است که آیا این دستاورد خارج از اراده جمعی ما است یا نه؟”