گزارش سالانه ایالات متحده در مورد عملکرد کشورهای جهان در زمینه حقوق بشر، با بیش از یک میلیون بازدیدکننده اینترنتی در سال، پر خواننده ترین سندی است که توسط وزارت امور خارجه ایالات متحده تهیه و ارائه داده می شود.

و به گفته مایکل کوزاک، مشاور ارشد در امور دموکراسی، حقوق بشر و کار، کاربران می توانند در پایگاه داده های اینترنتی اطلاعات مورد علاقه شان را نه تنها کشور به کشور، بلکه بر اساس موضوع خاص مانند حقوق بشر زنان یا گروه های اقلیت، آزادی بیان، کار و یا شرایط زندان جستجو کرده و مطالعه کنند.

مردی که پشت حصار زندان ایستاده است (عکس از آسوشیتدپرس)
یک زندانی عراقی در زندان المثنی در بغداد در سال ۲۰۱۰ (عکس از آسوشیتدپرس

وزارت امور خارجه به چه دلیل این گزارش ها را تهیه می کند؟

ما گزارش وضعیت حقوق بشر را برای قضاوت درباره کشورهای دیگر تهیه نمی کنیم. کوزاک گفت “بلکه هدف ما آگاهی یافتن از وضعیت است تا هنگام تصمیم گیری با چشم های باز و شناخت کامل طرف مقابل این کار را انجام دهیم.”

وزارت خارجه هفت راهی را که معمولا گزارش ها مورد استفاده قرار می گیرند، این گونه بیان می کند:

  • پرزیدنت اوباما و مقامات وزارت امور خارجه، از جمله شخص وزیر امور خارجه، پیش از دیدار با سران کشورهای خارجی و شخصیت های سرشناس حقوق مدنی این گزارش ها را مطالعه می کنند.
  • این گزارش ها به کمیته ریشه کنی تبعیض نژادی سازمان ملل متحد کمک می کنند تا چگونگی اجرای معاهدات احزاب دولتی در رابطه با تعهداتشان پیرامون ریشه کنی تبعیض نژادی را ارزیابی کند.
  • سازمان های غیردولتی برای اطلاع رسانی پیرامون گزارش ها و برنامه های خود بر داده های این گزارش ها تکیه می کنند.
  • دانشگاهیان از این گزارش ها به عنوان ابزار پژوهش و آموزش استفاده می کنند.
  • این گزارش ها به کسب و کارها و سازمان ها کمک می کنند تا جهت سرمایه گذاری بین المللی و توسعه کسب و کارها به تجزیه و تحلیل داده ها بپردازند.
  • وکلای وزارتخانه های دادگستری و حقوق بشر ایالات متحده به هنگام حکمیت در پرونده های پناهندگی، به این گزارش ها مراجعه می کنند.
  • کنگره ایالات متحده قوانین و تصمیمات سیاستگذاری خود را بر مبنای اطلاعات موجود در این گزارش ها تهیه می کند.

گزارش کشوری که بر اساس اعلامیه جهانی حقوق بشر و معاهده های متعاقب در زمینه حقوق بشر تهیه می شود، هیچ نتیجه گیری قانونی نمی کند، کشورها را در رده بندی قرار نمی دهد و حتی اعلام نمی کند که آنها معیارهای بین المللی را رعایت می کنند یا خیر.

کوزاک گفت: “این گزارش اطلاعات لازم را در اختیار خوانندگان قرار می دهد تا خودشان قضاوت کنند. این گزارش واقعیت ها را چنان که هستند بیان می کند.”

وزارت امور خارجه چگونه داده ها را جمع آوری می کند؟

کوزاک گفت: “ما همان پرسش ها را از همه کشورها می پرسیم،” و همه کشورها صرفنظر از روابط شان با ایالات متحده باید طبق ضوابط و معیارهای یکسان عمل کنند. هر یک از سفارتخانه های ایالات متحده دارای یک مامور حقوق بشر است که اطلاعات را از دولت میزبان، گزارش های رسانه ای، سازمان های غیردولتی محلی و دیگر نهادهایی که در زمینه شرایط حقوق بشر در آن کشور فعالیت دارند، جمع آوری می کند.

کری، وزیر امور خارجه، پس از ایراد سخنانی خطاب به شورای حقوق بشر سازمان ملل در تاریخ ۲ مارس ۲۰۱۵ یک کنفرانس خبری را در ژنو برگزار کرده است. (عکس از آسوشیتدپرس)
کری، وزیر امور خارجه، پس از ایراد سخنانی خطاب به شورای حقوق بشر سازمان ملل در تاریخ ۲ مارس ۲۰۱۵ در یک کنفرانس خبری در ژنو شرکت کرد. (عکس از آسوشیتدپرس)

به نظر جالب می رسد که کشورهایی که دارای کارنامه خوبی در زمینه حقوق بشر هستند، اغلب گزارش های طولانی تر دارند، ولی کوزاک گفت که دلیل آن به سادگی این است که اطلاعات بیشتری در مورد این کشورها در دسترس است چرا که این جوامع شفاف تر و دارای یک نظام حقوقی باز و اتحادیه های کاری فعال و مدافعان حقوق بشر هستند.

برای قابل مدیریت نگه داشتن این گزارش، مامور حقوق بشر ایالات متحده یک مورد نقض مانند شکنجه را شناسایی می کند و به جای نام بردن از تک تک موارد به یک نمونه اشاره می کند.

گزارش کشوری اهمیت حقوق بشر را در راهبرد کلی امنیت ملی ایالات متحده منعکس می کند. کوزاک گفت، حتی اگر شناخت واقعیت ها به تنهایی در سیاست ایالات متحده در همه موارد تغییری ایجاد نکند، ولی “به این معنی است که ما طرف مقابل مان را به خوبی می شناسیم و وانمود نمی کنیم که چون یک دولت دیگر در رابطه با برخی از مسائل با ما همکاری می کند، لزوما به این معنی است که به حقوق بشر شهروندانش احترام می گذارد.”