آلبرت تامانجا بیدیم همه ساله با خود یک خط کش بلند اندازه گیری، فهرستی از همه ساکنان، و قرص ضد انگل ایورمکتین را به روستای زادگاهش در غنا می برد. بزرگسالان و کودکان قد بلندتر بین یک تا چهار قرص دریافت می کنند. بیدیم نام افرادی را که در محل نیستند یادداشت می کند و سهم آنها را برایشان کنار می گذارد.
او به تازگی در مصاحبه ای گفته است که ردیابی همه ساکنان این روستا کار دشوار اما سودمندی است. طی دو سال گذشته هیچکس بینایی خود را به علّت ابتلاء به بیماری انکوسرکیازیس معروف به “کوری رودخانه ای” از دست نداده است. بر اثر این بیماری که حشرات ناقل آن هستند، صدها هزار کرمینه گِرد ایجاد می شود که با نفوذ به داخل پوست مبتلایان را برای باقی عمر با خارشی طاقت فرسا دست به گریبان می کند. در برخی موارد این انگل به چشمان قربانی حمله می کند، به دید او آسیب می رساند و موجب نابینایی او می شود.
بیش از ۱۲٠ میلیون نفر در معرض خطر ابتلا به بیماری رودخانه ای قرار دارند. این بیماری بر اثر نیش پشه سیاه که در رودخانه های دارای جریان سریع رشد و نمو می کند، ایجاد می شود. ۹۹ درصد موارد این بیماری در آفریقا و اغلب در مناطق دورافتاده روی می دهد. سازمان بهداشت جهانی کوری رودخانه ای را به عنوان “بیماری مناطق استوایی” که مورد غفلت قرار گرفته طبقه بندی کرده است.
دانشمندان به مدت چندین دهه بر این گمان بودند که کوری رودخانه ای سرسخت تر از آن است که بتوان آن را متوقف کرد. اما اکنون غنا و دیگر کشورهای آفریقایی در پی آن هستند که این بیماری را به طور کامل ریشه کن کنند.
“این کار واقعا شدنی است!”
دکتر نانا–کوادوو بیریتووم از وزارت بهداشت غنا در مصاحبه ای گفت: “این کار مستلزم تلاش بسیار زیاد و منابع فراوان است.”
وزارت خانه های بهداشت هزاران داوطلب مانند بیدیم را سازماندهی کردند تا مقادیر مشخصی از داروی ایورمکتین را در اختیار همه افراد در معرض خطر قرار دهند. اینورمکتین، که از یک داروی تولید شده توسط ویلیام سی کمبل و ساتوشی اومورا، برندگان جایزه نوبل سال ۲٠۱۵، به دست می آید، کرمینه های انگل را می کشد و با دوره درمانی ۱٠ تا ۱۵ ساله می توان این بیماری را به طور کامل ریشه کن کرد. شرکت دارویی مرک این دارو را به رایگان در دسترس قرار داده است و سازمان های بین المللی، از جمله بانک جهانی و مرکز کارتر، به تامین هزینه توزیع آن کمک کرده اند.
دکتر ویلیام فوئژ، یکی از اعضای ارشد مرکز کارتر، در این باره نوشته است: “این کار میلیون ها ماجرای جداگانه دارد و میلیون ها نفر در آن نقش حمایتی ایفا می کنند … و با وجود احتمالات خلاف انتظار در عمل تاثیر گذاربوده است!”
امروزه روستاهایی که در سال ۱۹۹٠ ممکن بود ۸٠ درصد ساکنان آن به این بیماری مبتلا شوند، تنها ۲ تا ۳ درصد موارد ابتلا را نشان می دهند. غنا در صدد ریشه کن کردن کامل کوری رودخانه ای تا سال ۲٠۲٠ است.
جیمی کارتر، رئیس جمهوری پیشین ایالات متحده، در سال ۲٠۱۳ گفت: “من تا زمانی که این وظیفه به طور کامل به انجام نرسیده باشد، آماده جشن گرفتن نیستم. اکنون زمان افزایش تلاش های ما است.”
