همه گیری ویروس جدید کرونا کارخانه ها در سراسر جهان را مجبور به آهسته کردن و یا متوقف ساختن تولیدات شان کرده است. کاهش میزان تولیدات در زنجیره تامین که معمولاً تقاضای بازارهای کشورها را از دارو گرفته تا سیر و جوراب برآورد می کند، اختلال ایجاد کرده است.
به گفته اقتصاددانان، بخشی از مشکل این است که زنجیره تامین به اندازه کافی متنوع نیست. جفری گرتس، عضو برنامه اقتصاد و توسعه جهانی در مؤسسه بروکینگز گفت: “تنگناهای بسیاری در این زنجیره وجود دارند که ناشی از تمرکز زیاد تولید کالاهای خاص در یک کشور، و برخی موارد در یک شهر یا یک شرکت هستند، و این باعث آسیب پذیری زنجیره می شود. این امر را قطعاً در چین مشاهده می کنیم. همه گیری کرونا ما را واقعاً با الزام سرمایه گذاری بیشتر در انعطاف پذیری زنجیره تامین مواجه کرده است.”
دیوید سیمچی- لیوی، کارشناس لجیسنیک زنجیره تامین در مؤسسه فناوری ماساچوست توضیح داد، راهبردی های جسورانه جهت کاهش هزینه تولید که در گذشته به اجرا گذاشته شدند، تا حدودی دلیل کمبودهایی هستند که امروز با آن روبرو هستیم.” او گفت: “شرکت ها در کاهش هزینه ها موفق بودند، ولی به طور قابل توجه و فزاینده ای در معرض خطر قرار گرفتند. و اکنون، با توجه به مشکلی که طی هفته های گذشته شاهد آن بودیم، اختلال چشمگیری در زنجیره تامین به وجود آمده است.”
سیمچی- لیوی به این نکته اشاره کرد که در سال های دهه ١٩۸۰، تعداد فزاینده ای از شرکت ها فعالیت های خود را به آسیا، به ویژه به چین منتقل کردند. او گفت: “آنها بیش از هر چیز به اقدامات مؤثر جهت کاهش هزینه تولید فکر می کردند، و برای مثال، تاثیر مدت زمان بیشتر در تدارک، ریسک فزاینده نوسان و افزایش ریسک در زنجیره تامین را در نظر نگرفتند.”
سیمچی- لیوی گفت، بدین ترتیب سهم چین از تجارت جهانی نسبت به بقیه کشورهای جهان به طور چشمگیری افزایش یافت. در سال ٢۰۰٢، طی همه گیری بیماری سارس، چین ٣‚۴ درصد تولید ناخالص داخلی جهان را داشت. حال، سهم چین به ١۶ درصد رسیده است.
طرح تامین مواد اولیه
گرتس گفت: “زنجیره های تامین به طور کلی پیچیده تر هم شده اند. شرکت های بیشتر و بیشتری برای فرآیندهای تولید خود بر تامین کنندگان واسط تکیه می کنند.”
دیوید پین، اقتصاددان و کارمند دائم نشریه بیزنس کیپلینگر در گزارشی نوشت که فروپاشی زنجیره تامین فراتر از چین می رود. او با اشاره به کارخانه های پوشاک در کامبوج که به دلیل عدم وجود پارچه های چینی مجبور به بستن شدند، نوشت: “کسب و کارهایی که قطعات یا جنس های خود را از کشورهای آسیای جنوب شرقی وارد می کنند، متوجه شده اند که بسیاری از این تامین کنندگان برای تهیه مواد اولیه و خام خود به چین وابسته هستند.”
به گفته سیمچی- لیوی، شرکت های سراسر جهان باید بیشتر در طراحی زنجیره تامین سرمایه گذاری کنند. آنها باید نه تنها تامین کنندگان خود را بشناسند، بلکه باید تامین کنندگان تامین کنندگان خود را نیز بشناسند.”
او گفت که شرکت ها همچنین می بایست متنوع تر شوند. “اطمینان پیدا کنید که تامین کننده هایتان دارای کارخانه های متعدد در مناطق مختلف هستند، یا اینکه چند تامین کننده مختلف را برگزینید تا بتوانید در صورت نیاز به هر کدام که می خواهید مراجعه کنید. یا میزان موجودی خود را بیش از حد معمول افزایش دهید.”
گرتس به این نکته اشاره کرد که پس از زمین لرزه و سونامی ٢۰١١ در ژاپن که منجر به کمبود کالا در بازار گشت، تلاش هایی برای ایجاد انعطاف پذیری بیشتر در زنجیره تامین به انجام رسیدند. ولی این تلاش ها کوتاه مدت بودند. او گفت: “همیشه این ریسک وجود دارد که ما فقط هنگام وقوع حادثه متوجه آسیب پذیری ها می شویم. معمولاً به راحتی بهره وری را بر انعطاف پذیری ترجیح می دهیم، و بعد مجبور می شویم درس های گذشته را بارها و بارها مرور کنیم. خطر واقعی این است که ما در برابر بحران فوری واکنش نشان می دهیم، ولی هیچ اقدامی برای جلوگیری از رخ دادن مجدد آن در آینده پیش نمی گیریم.”
سیمچی- لیوی بر این باور است که وضعیت می تواند متفاوت باشد. او گفت، تنش های اخیر تجاری شرکت ها را برانگیختند تا بر زنجیره تامین خود تجدید نظر کنند. اکنون، با بیماری همه گیری که در جریان است این روند سریع تر خواهد شد. وقتی ده سال دیگر به زنجیره تامین نگاه بیاندازیم، خواهیم دید که ساختار آن با ساختاری که پنج تا ده سال گذشته داشتیم، متفاوت خواهد بود.
به گفته او، متنوع سازی “بخش حیاتی از کاهش ریسک خواهد بود.”
این مقاله توسط لیندا ونگ، نویسنده مستقل نوشته شده است.