طرح اقدام پکن که در کنفرانس سازمان ملل در سال ۱۹۹۵ به تصویب رسید، یک برنامه کاری را برای توانمندسازی زنان تعیین و ۱۲ زمینه اساسی مورد نگرانی را شناسایی می کند. بیش از دو دهه پس از کنفرانس پکن، ShareAmerica پیشرفت هایی را که در هر یک از این زمینه ها در سطح جهانی صورت گرفته اند ارزیابی می کند. مقاله امروز بر دسترسی به مراقبت های بهداشتی تمرکز دارد.
نابرابری در زمینه بهداشت
زنان ممکن است از مردان بیشتر عمر کنند، ولی به طور متوسط از سلامت کمتری برخوردارند. وقتی مادران و دختران تغذیه و مراقبت های بهداشتی مناسبی دریافت نکنند، سلامت دراز مدت دختران و بهزیستی نسل های آینده تحت تاثیر قرار می گیرند. برای مثال:
- زنانی که از سوءتغذیه رنج می برند نوزادان ناسالم به دنیا می آورند.
- بارداری نوجوانان در کشورهایی که ازدواج کودکان در آن رایج است، خطرات زیادی را برای سلامتی ایجاد می کند و فرصت ها و امکان موفقیت را برای مادران نوجوان و فرزندانشان محدود می کند.
- در مکان هایی که پسرها بر دخترها ترجیح داده می شوند، سقط جنین بر مبنای جنسیت و نوزاد دخترکشی باعث کسری تعداد زنان نسبت به مردها شده و احتمالا با پی آمدهای اجتماعی نگران کننده ای همراه خواهد بود.
بارداری و زایمان در هر کجا و هرگاه که زنان از مراقبت های بهداشتی مناسب محروم باشند، عوارض سنگینی بر سلامت آنها دارند. تقریبا ۸۰۰ زن باردار در سال در اثر عوامل قابل پیشگیری جان خود را از دست می دهند. در عوض، وقتی زنان به مراقبت های بهداشتی دسترسی داشته باشند، موارد مرگ و میر ناشی از بارداری و زایمان بسیار نادر هستند.
میلیون ها زن دچار ضایعات جسمی و ناتوانی های بلند مدت ناشی از عدم مراقبت صحیح هنگام بارداری و زایمان می شوند. دانش لازم برای پیشگیری از چنین موارد مرگ و میر و آسیب های بی دلیل مدت ها است که موجود است. چیزی که لازم است منابع و اراده برای اصلاح نظام های بهداشتی غیر استاندارد، غلبه بر تبعیض جنسیتی و عدم کنش و اراده سیاسی است.
اچ آی وی / ایدز نیز سلامتی زنان را تهدید می کند. زنانی که به دلایل اقتصادی و یا هر دلیل دیگر قدرت کافی ندارند تا از شریک خود خواستار آمیزش جنسی ایمن تر شوند، به ویژه در مقابل این بیماری آسیب پذیر هستند.
روندهای مثبت اخیر
بنا بر گزارش سازمان بهداشت جهانی، موارد مرگ و میر مادران از سال ۱۹۹۰ تاکنون تقریبا به نیم رسیده است. امروزه، زنان در سرتاسر کشورهای در حال توسعه در سنین بالاتری ازدواج می کنند. بسیاری از آنها زایمان اول را به تعویق می اندازند و در مقایسه با مادران خود صاحب فرزندان کمتری می شوند. دختران بیشتری در مدرسه می مانند و به تحصیلات خود ادامه می دهند و زنان بیشتری مبادرت به تنظیم خانواده می کنند. اما هنوز یک گزارش تاکید می کند که “۲۲۵ میلیون زن در سطح جهان که خواستار اجتناب از بارداری هستند، به روش های مدرن پیشگیری دسترسی ندارند.”
چه کارهایی می توان انجام داد؟
در کشورهایی که سلامت زنان را از اولویت های سیاست های ملی خود قرار داده اند، پیشرفت زیادی حاصل شده است. زنان را باید ترغیب کرد که نیازهای بهداشتی خود را تشخیص داده و آنها را به طور علنی مطرح کنند تا سیاستگذاران بتوانند از این موارد اطلاع یابند و دست به اقدام بزنند.
برنامه هایی مانند از مادران به مادران از طریق آموزش به زنانی که مبتلا به اچ آی وی مثبت هستند، تغییر ایجاد می کنند. تریزا اِنجری از نایروبی، کنیا، ازجمله زنانی است که با اچ آی وی مثبت، اکنون یک زندگی عادی و فرزندان سالم دارد. او به دیگر زنان مبتلا به اچ آی وی مثبت کمک می کند تا داروهای مور نیازشان را دریافت کنند. او که زمانی از جامعه طرد شده بود، اکنون مالک زمین است. او می گوید، “احساس قهرمانی می کنم.”
معطوف کردن توجه به نابرابری در زمینه بهداشت زنان و مردان حائز اهمیت است.
دکتر سلوا النجاب، فعال فلسطینی مدافع مراقبت های بهداشتی در سرزمین های فلسطینی دقیقا همین کار را کرد. او در مناطق دوردست درمانگاه هایی را تاسیس کرد و مدیریت بنیاد ریشه ها برای توسعه بهداشتی و اجتماعی را بر عهده گرفت. النجاب از کار و فعالیت در بیمارستان مقاصد آموخت: “اگر می خواهم به زنان مراقبت های بهداشتی ارائه کنم، این من هستم که باید به هر جا که آنها هستند بروم.”
