موسیقیدانان سرشناس از آندری ساخاروف، دانشمند و فعال حقوق بشر روسی و برنده مشهور جایزه صلح نوبل که دیدگاهش در مورد صلح و انسانیت هنوز پس از گذشت بیش از ۳۰ سال از مرگش طنین انداز باقی مانده است، تجلیل خواهند کرد.
این رویداد در ابتدا برای ۲۱ می ۲۰۲۱ به مناسبت صدمین سالگرد تولد ساخاروف در کارنگی هال نیویورک برنامه ریزی شده بود اما به دلیل همه گیری کووید-۱۹به تعویق افتاد.
تاتیانا یانکلویچ، دختر خوانده ساخاروف و پژوهشگر در دانشگاه هاروارد، و اوگنی کیسین، پیانیست نامدار درباره برگزاری یک کنسرت افتخاری در کارنگی صحبت کردند.
یانکلویچ به ShareAmerica گفت: “ساخاروف در مقیاس جهانی یک شخص آرمان گرا و انسان گرا بود. ایده های او هم به عنوان یک دانشمند و هم به عنوان یک فیلسوف سیاسی، مسیر جدیدی در علم و نگاه ما به حقوق بشر ایجاد کرد.”
کیسین، اهل مسکو که در پراگ زندگی می‌کند، گفت: “آرمان ها و اقتدار اخلاقی ساخاروف امروز بیش از همیشه مرتبط هستند.”
از فیزیکدان تا مخالف
(State Dept./M. Gregory)ساخاروف که به عنوان یک فیزیکدان آموزش دیده بود، به ساخت بمب هیدروژنی اتحاد جماهیر شوروی کمک کرد. او بعدها در مورد عواقب سلاح های هسته ای هشدار داد و از جامعه شوروی به دلیل محدودیت هایش در آزادی های شخصی انتقاد کرد.
او در یک مقاله به یاد ماندنی در ۱۹۶۸ در نیویورک تایمز نوشت افرادی که خوش شانس هستند و در جوامع باز زندگی می کنند باید برای آزادی افرادی که در جوامع بسته زندگی می کنند مبارزه کنند.
ساخاروف در ۱۹۷۰ کمیته ای را برای دفاع از حقوق بشر و قربانیان محاکمه های سیاسی تأسیس کرد و خواستار آزادی زندانیان سیاسی شد. اتحادیه اروپا یک جایزه سالانه حقوق بشر را به افتخار او نامگذاری کرده است.
وقتی او در ۱۹۷۵ جایزه صلح نوبل را دریافت کرد، این کمیته ساخاروف را “وجدان بشریت” نامید. رهبران شوروی به او اجازه ندادند برای دریافت جایزه به نروژ سفر کند.
از خود گذشتگی
ساخاروف در طول زندگی خود حتی زمانی که با عواقب شدیدی مواجه بود مخالفت خود را بیان می کرد. او از حمله شوروی به افغانستان در ۱۹۷۹ انتقاد کرد، تمام جوایز دولتی خود را از دست داد و به شهر گورکی در شوروی به تبعید داخلی فرستاده شد. میخائیل گورباچف در ۱۹۸۶ به او اجازه بازگشت به مسکو را داد.
در مارس ۱۹۸۹، ساخاروف به عنوان نماینده پارلمان جدید انتخاب شد و از رهبران اپوزیسیون دموکراتیک بود. ساخاروف در همان سال درگذشت.
یانکلویچ گفت: “او می دانست که با او انتقام جویانه رفتار خواهد شد. حتی اگر عواقب را پیش بینی کرده بود، فکر نمی‌کنم نظرش را تغییر می داد.”
در ژانویه ۲۰۲۳، دولت روسیه مرکز ساخاروف، یک مؤسسه حقوق بشر در مسکو را “نامطلوب” نامید کرد و آن را تعطیل کرد. مقالات شخصی ساخاروف در دانشگاه هاروارد بایگانی شده اند.
تعهد ساخاروف به آزادی برای بسیاری در سراسر جهان همچنان الهام بخش است.
هنری کیسینجر، وزیر امور خارجه سابق ایالات متحده در ۲۰۱۵ ساخاروف را “مردی برجسته خواند که اصرار قهرمانانه او بر حفظ کرامت انسانی در اتحاد جماهیر شوروی نقش اساسی برای آرمان آزادی در جهان داشت.”
پرزیدنت بایدن در نامه ای در ۲۰۲۱ “قدردانی عمیق مردم آمریکا از دستاوردها و میراث ماندگار دکتر آندری ساخاروف” را اعلام نمود.
سازمان غیرانتفاعی موقوفه ملی برای دموکراسی در ۲۰۲۱ خاطر نشان کرد که “علیرغم هزینه های شخصی بالا، کنشگران، روزنامه نگاران، وکلا و شهروندان عادی به کار شجاعانه برای تحقق دیدگاه ساخاروف در مورد صلح و حقوق بشر ادامه می دهند.”
دیمیتری دانیل گلینسکی، مدیر عامل انجمن روسی زبانان آمریکایی برای حقوق مدنی و حقوق بشر مستقر در نیویورک، نفوذ ساخاروف را با مارتین لوتر کینگ جونیور و نلسون ماندلا مقایسه کرد.
گلینسکی به ShareAmerica گفت: “ساخاروف و جنبش حقوق بشری او برندگان واقعی جنگ سرد بودند.”
