تابستان چند سال پیش، وقتی مایا وارما دید که دوستش از یک حمله شدید آسم رنج می برد، مطالب زیادی را در مورد دمسنج های تشخیصی، که دستگاه های پزشکی ویژه اندازه گیری و کمک به نظارت بر تندرستی ریه دوست او بودند، آموخت.
اما همین که مایا فهمید قیمت این ابزارهای حیات بخش چند صد دلار است، دست به کار شد. این نوجوان ۱۷ ساله اهل سن خوزه در کالیفرنیا گفت: “من فقط احساس کردم که می توانم در این باره کاری انجام دهم.”
مایا با استفاده از یک چاپگر سه بعدی، یک نرم افزار رایگان و در دسترس همگان، و یک گوشی تلفن هوشمند دستگاهی را ایجاد کرد که پنج نوع بیماری مختلف ریوی را با دقت بسیار بالا تشخیص می داد. قیمت آن؟ ۳۵ دلار.
پرزیدنت اوباما در اوائل ماه آوریل و در جریان نمایشگاه علمی ۲۰۱۶ کاخ سفید به اختراع مایا اشاره کرد. پرزیدنت گفت: “هدف او این بود که از فناوری تلفن های هوشمند برای بسیار ارزان تر کردن آزمایش های تشخیصی برای انواع بیماری ها استفاده کند.”
این دستگاه چگونه کار می کند؟
دمسنج مایا سه بخش اصلی دارد: یک “پوسته” درست شده با استفاده از چاپگرهای سه بعدی، یک حسگر، و یک برنامه کاربردی تلفن همراه. وقتی کسی به درون این پوسته بدمد، داده های مربوطه توسط حسگر دریافت شده و اطلاعات مربوط به کارکرد شُش فرد در این برنامه کاربردی نمایش داده می شوند.
اختراع مایا علاوه بر بیماری آسم می تواند آمفیزم، برونشیت مزمن، بیماری های محدودکننده ریوی، و بیماری مزمن انسدادی ریه را، که حدود ۶۴ میلیون نفر به آن دچار هستند و چهارمین دلیل عمده مرگ و میر در جهان محسوب می شود، نیز تشخیص دهد.
مایا گفت: “آرزوی من تنها این نیست که روزی بتوانم اختراع بزرگ بعدی در رشته تخصصی ام را به نام خودم ثبت کنم. بلکه آرزو دارم که دسترسی به آن را به تعداد انگشت شماری از مردم مرفه جهان منحصر نکرده و آن را در دسترس افراد بسیار زیادی قرار دهم.”
نسل آینده زنان دانشمند
ابزار جدید ساخته شده توسط مایا در یکی از برجسته ترین نمایشگاه های علمی دانش آموزان مقطع راهنمایی ایالات متحده موسوم به جست و جو برای یافتن استعدادهای علمی بین المللی ۲۰۱۶ جایزه نخست ۱۵۰ هزار دلاری را برای او به ارمغان آورد. ۱۲ تن از شرکت کنندگان در تاریخ ۷۵ ساله این رقابت بعدها از برندگان جوایز نوبل شدند.
و برای نخستین بار بیشتر چهل شرکت کننده پایانی امسال این مسابقه زنان جوانی مانند مایا بودند.
زنان سراسر جهان به صورت سنتی در بخش های علوم، فناوری، مهندسی، و ریاضیات که بخش های پردرآمد محسوب می شوند، و به ویژه در علوم رایانه ای، حضور کمرنگی داشته اند. اما این روند رو به تغییر است.
پرزیدنت اوباما در نمایشگاه علمی کاخ سفید گفت: “ما باید شمار بیشتری از زنان جوان و اقلیت هایمان را وارد عرصه های علم و فناوری، مهندسی و ریاضیات، و علوم رایانه ای کنیم.”
او گفت: “اگر ما نیمی از اعضای یک تیم را روی نیمکت بنشانیم، موفق نخواهیم شد. به ویژه اگر آنها که نشسته اند، نیمه باهوش تر تیم باشند.”
