مری مک لئود بتون یک آموزگار، فعال حقوق مدنی و حقوق زنان، رئیس کالج و مشاور رؤسای جمهوری ایالات متحده بود.
اخیراً از یک تندیس بتون در ساختمان کنگره آمریکا رونمایی شد.
آموزگار و مشاور رؤسای جمهوری
بتون یک دهه پس از پایان جنگ داخلی در مِیزویل، کارولینای جنوبی متولد شد. پدر و مادرش به بردگی گرفته شده بودند. او در مدرسه مِیزویل تحصیل کرد، امری که برای سیاهپوستان آمریکایی در دوران بازسازی ایالات متحده غیر معمول بود. این فرصت او را در مسیر تدریس قرار داد.
بتون به عنوان آموزگار در جورجیا و کارولینای جنوبی تدریس کرد. پس از ازدواج با آلبرتوس بتون در سال ۱۸۹۸، او در پالاتکا، فلوریدا یک مدرسه مبلغان مذهبی را افتتاح کرد. در طول دو دهه بعد، او یک مدرسه دخترانه در دیتونا بیچ، فلوریدا افتتاح کرد و به تأسیس کالج بتون- کوکمن نیز کمک کرد. او در آنجا به نخستین زن سیاهپوست رئیس یک کالج تبدیل گشت و از ۱۹۳۱ تا ۱۹۴۷ در این سمت خدمت کرد.
بتون در طول زندگی خود به عنوان معاون انجمن ملی پیشرفت رنگین پوستان (NAACP) و اتحادیه ملی شهری (NUL)، و همچنین مشاور دو رئیس جمهوری: کالوین کولیج و هربرت هوور در زمینه آموزش و اشتغال جوانان خدمت کرد.
بتون به عنوان یکی از دوستان بانوی اول النور روزولت، توجه رئیس جمهور فرانکلین دی. روزولت را به خود جلب کرد و از او خواسته شد تا به عنوان مشاور ویژه اداره ملی جوانان خدمت کند. پس از آن بتون به یکی از اعضای “هیئت سیاهپوست دولت” روزولت تبدیل شد، و در این سمت برای ایجاد فرصت های بیشتر برای سیاهپوستان آمریکایی تحت طرح نیو دیل تلاش کرد.
در طول جنگ جهانی دوم، او با پرزیدنت هری اس. ترومن برای شمول زنان سیاهپوست در سپاه کمکی ارتش زنان (WAAC) و زنان پذیرفته شده برای خدمات اضطراری داوطلبانه (WAVES) تلاش کرد. این زنان سیاهپوست برای خدمت به اروپا اعزام شدند.
پس از بازنشستگی در اواخر سال های دهه ۱۹۴۰، بتون در ۱۸ می ۱۹۵۵ در خانه اش در دیتونا بیچ، درگذشت.
با رونمایی از تندیس بتون در ماه ژوئیه، او به نخستین سیاهپوست آمریکایی تبدیل گشت که تندیسش توسط یک ایالت به تالار مجسمه شخصیت های برجسته ساختمان کنگره ایالات متحده اهدا گشت.
مجسمه ساز نیلدا کوماس، نیز نخستین هنرمند هیسپانیک تبار است که اثرش در تالار ملی مجسمه ها در ساختمان کنگره به نمایش گذاشته شده است.
این تندیس که از سنگ مرمر اسپانیایی ساخته شده است، بتون را با کلاه و لباس فارغ التحصیلی، یک شاخه گل رز سیاه رنگ در دست چپ و یک عصا (مانند عصای روزولت) در دست راست به تصویر می کشد.
روی پایه این تندیس نقل قولی از بتون نوشته شده است: “من روی روح انسان سرمایه گذاری می کنم. ممکن است الماسی نهفته در سنگ باشد.”