ایاد اختر یک نمایشنامه نویس متولد نیویورک و بزرگ شده در ویسکانسین است. او فرزند پدر و مادری مهاجر است که در سال های دهه ١٩٦٠ پاکستان را ترک کردند، اختر مدت های طولانی در برابر بررسی دین در آثار خود مقاومت کرد. اما سرانجام نمایشنامه ای نوشت که شخصیت اصلیش ریشه های خود را به عنوان یک مسلمان پنهان می کند و آن نمایشنامه به نام “رسوا” (Disgraced) برنده جایزه پولیتزر شد.
نلسون پرسلی از روزنامه واشنگتن پست می گوید که اختر در دوران پیش از ١١ سپتامبر، یعنی زمانی که “بار هویت دینی کمتر از دوران کنونی بود” بزرگ شد. به این ترتیب وی سرنخ هایی را درباره خودداری اولیه این نمایشنامه نویس از به کار بردن موضوعات مذهبی در آثار خود، به دست می دهد.
اختر اعتراف می کند که برای این که بتواند جایگاه خود را به عنوان یک نویسنده پیدا کند، با مشکل رو به رو بود. اما از زمانی که متوجه شیوه های شکل گیری هویت خود توسط پیشینه اش به عنوان یک مسلمان شد، موضوعی قدرتمند را یافته بود که از آن زمان به بعد در بیشتر آثار نمایشی او جلوه گر شده است.
رسوا – که چارلز ایشروود از نیویورک تایمز آن را “سرشار از طنز و هوشمندی” توصیف می کند – بیانگر داستان وکیل یک شرکت است که ریشه های خود به عنوان یک مسلمان را از همکارانش پنهان می کند که این امر نتیجه ای فاجعه بار را در پی دارد. این نمایش در شیکاگو، لندن، برلین، هامبورگ و شهرهای دیگر به روی صحنه رفته و به تازگی برای نخستین بار در واشنگتن نیز به اجرا درآمده است.
نمایشنامه های دیگر اختر نیز موضوعات مشابهی را زیر پوشش قرار می دهند و به احساسات ضد و نقیض شخصیت ها دامنه کاملی می بخشد. نمایشنامه “چه کسی و چه چیزی؟” (The Who &The What) بر محور اختلاف میان یک پدر و دختر پاکستانی – آمریکایی دور می زند و در این راه نقش زنان در اسلام را ارزیابی می کند. نمایشنامه “دست پنهان” (The Invisible Hand) داستان یک بانکدار سرمایه گذار آمریکایی را که در پاکستان به گروگان گرفته شده و مردان گروگان گیرنده را بازگو می کند.
در سال ٢٠١٤ سه نمایشنامه اختر به طور همزمان در برادوی روی صحنه بودند که این دستاورد بسیار بزرگ و کم نظیری برای یک نمایشنامه نویس است.
اختر به واشنگتن پست می گوید که نمایشنامه هایش پاسخ های آسانی به پرسش های دشوار ارائه نمی دهند و دیدگاه های او پیرامون هویت مسلمان آمریکایی، گاه موجب ناخرسندی همکیشان مسلمان او می شود – اما “من قصد ندارم که ساز مخالف سر دهم. من تنها تلاش می کنم تا درباره چیزی که فکر می کنم در واقعیت اتفاق می افتد، قلم بزنم.”
در همین حال، پروژه های تازه ای در حال شکل گیری است. وی در حال نگارش قسمت آزمایشی یک مجموعه تلویزیونی (به نام پایتخت) برای شبکه کابلی HBO و نیز یک نمایشنامه (به نام آشغال: دوران زرین بدهی) است که قرار است تمرکز هر دوی این آثار بر روی مسائل جامعه سرمایه داری باشد.
