بیشتر مردم حق زندگی مستقل را حق مسلمی می دانند که از آن برخوردار هستند. این چیزی نیست که آنها واقعا در موردش فکر کنند. در برخی فرهنگ ها استقلال ممکن است به معنای توانایی زندگی روی پای خود باشد؛ در حالی که در فرهنگ های دیگر این موضوع ممکن است به معنای زندگی به عنوان یک فرد برابر با دیگران باشد.

برای کسی که دچار ناتوانی است زندگی مستقل چیزی نیست که به صورت حق مسلم به او اعطا شده باشد – و ممکن است تفهیم این مطلب به دیگران که این در واقع یک حق انسانی است، دشوار باشد.  کاله کونککولا از کشور فنلاند یکی از افراد پیشگام در زمینه این آگاهی بخشی بوده است.

محرک کونککولا، علم به این مطلب است که اگر یک جامعه اجازه داشته باشد که به پنهان کردن افراد دچار ناتوانی ادامه دهد، به فراموش کردن آنها ادامه خواهد داد. همین دانش، حرفه کاری او را در عرصه سیاست و همچنین به عنوان یک فعال شکل داده است.

او گفت: “برای من مسئله اصلی همواره این بوده است که من می خواهم افراد دچار ناتوانی بتوانند حرف خودشان را بزنند. در گذشته این موضوع همواره این گونه نبوده است.”

کونککولا در سال ۱٩۸۳ به پارلمان فنلاند راه یافت و تا سال ۱٩۸٧ در آن جا به خدمت پرداخت. او به عنوان یکی از اعضای اقلیت حزب سبز در زمینه تلاش جهت قابل دسترس کردن قطارهای فنلاند برای افراد دچار ناتوانی کمک شایانی کرد. اما نفس حضور او به خودی خود صدایی رسا محسوب می شد.

او گفت: “این نخستین بار بود که کسی نشسته بر صندلی چرخدار در پارلمان حضور می یافت و همین موضوع موجب افزایش چشمگیر آگاهی در رابطه با انواع ناتوانی ها گردید.”

حق داشتن شغل

افراد دچار ناتوانی باید با کارفرمایان احتمالی که فکر می کنند ارائه “امکانات معقول” بسیار هزینه بر است، رو به رو شوند. اما کونککولا چندین بار به ایالات متحده سفر کرده است و در آنجا شاهد بوده است که چگونه قانون آمریکاییان دچار ناتوانی مصوب سال ۱٩٩۰ (ADA) جهت محافظت از حقوق استخدامی افراد دچار ناتوانی عمل می کند.

او اظهار داشت: “این که کارفرمایان بتوانند ببینند که [آمریکایی ها] ٢۵سال است که این قانون را به طور عملی پیاده کرده اند و به خاطر آن رو به ورشکستگی نیستند، بسیار مهم است. این در واقع بهای معقولی برای در دسترسی قرار دادن چیزها است.”

Poster showing man in wheelchair in field near bale of hay (Courtesy of Kalle Könkkölä)
پوستر انتخاباتی کاله کونککولا در سال ۱٩۸۳ ، زمانی که به عنوان نامزد برای راهیابی به پارلمان فنلاند رقابت می کرد. (عکس اهدایی از کاله کونککولا)

کونککولا به عنوان بنیانگذار و رئیس بنیاد ابیلیس (Abilis) به گروه های سراسر جهان که مدافع حقوق افراد دچار ناتوانی در محل کار هستند، وام های کوچکی را اعطا می کند. وی همچنین انجمن ترشهولد (Threshold) را تاسیس کرده و مدیریت می کند و در آنجا برای بهبود فرصت های زندگی مستقل در درون فنلاند تلاش می کند. انجمن ترشهولد در سال های دهه ۱٩٧۰ برای مقابله با تبعیض علیه افراد دچار ناتوانی در دانشگاه ها بنیان نهاده شد.

کونککولا گفت: “در آن زمان شمار بسیار اندکی از افراد دچار ناتوانی از فرصت تحصیل در دانشگاه برخوردار بودند. آنها به هیچ وجه اجازه ورود به دانشگاه را نداشتند و به همین خاطر، ما کار خود را در زمینه حق تحصیل آغاز کردیم.”

“مسئله این است که ما می خواهیم جامعه ما چگونه باشد؟”

او گفت که با توسعه این سازمان جهت ترویج زندگی مستقل به صورت گسترده تر “ما دریافتیم که ما بخشی از یک جنبش بزرگتر حقوق بشری هستیم.” افراد دچار ناتوانی صدقه نمی خواهند و آن را نمی پذیرند، “اما ما واقعا ابراز همبستگی” از سوی افراد بدون ناتوانی را دوست می داریم.

کونککولا گفت: “ما نیازمند همپیمانان و دوستان بیشتر هستیم. من امیدوارم که افراد بدون ناتوانی این را درک کنند.”

“اکنون که ما برای برابری و حقوق بشر تلاش می کنیم، این معضل دیگر مختص افراد دچار ناتوانی نیست، بلکه یک مسئله کلی با این مضمون است که ما می خواهیم جامعه ما چگونه باشد؟ آیا می خواهیم برابر باشیم یا نه؟”