به گفته فعالان محیط زیست، ابتکار یک کمربند، یک جاده جمهوری خلق چین، یک کارزار جهانی مبهم و تریلیون دلاری متمرکز بر پروژه های زیرساختی، زیستگاه ها را نابود می کند و گونه ها را به خطر می اندازد.
هدف قید شده ابتکار یک کمربند، یک جاده که محصول فکری شی جین پینگ، رئیس جمهوری خلق چین است، ساخت یک شبکه عظیم راه آهن، لوله کشی برای انتقال انرژی، بزرگراه ها و گذرگاه های مرزی در حدود ۱۳۰ کشور است. چندین پروژه در دست انجام هستند و تاریخ اتمام آن برای ۲۰۴۹ است.
متخصصان حفاظت از محیط زیست می گویند که علیرغم ادعای پکن مبنی بر اینکه این ابتکار “همکاری ها در زمینه حفاظت از محیط زیست و زیست بوم شناسی، و ایجاد یک اکوسیستم سالم را تقویت خواهد کرد،” این “سرمایه گذاری ها” استانداردهای زیست محیطی را رعایت نم ی کنند و هزینه سنگینی برای تنوع زیستی در جهان به همراه خواهند داشت. راهروهای متشکل از جاده ها، نیروگاه های برق، بنادر، فرودگاه ها، پل ها، و راه آهن از اکوسیستم های شکننده، به خصوص در مناطق گرمسیر مانند جنگل های مجمع الجزایر اندونزی عبور خواهند کرد.
ویلیام لورانس، استاد و مدیر مرکز علوم گرمسیری، زیست محیطی، و پایداری در دانشگاه جیمز کوک در شمال کوئینزلند، استرالیا می گوید: “این برای بسیاری از گونه ها بسیار خطرناک است، و موجب مختل شدن، تنزل و تخریب زیستگاه ها می شود.”
تهدید زیستگاه ها
طرح ساخت یک سد برای تولید انرژی الکتریکی در سوماترای شمالی، یک جزیره در اندونزی، زیستگاه اورانگوتان های تاپانولی را که کمتر از ۸۰۰ قلاده در جهان باقی مانده اند، به خطر انداخته است. این سد، بخشی از نیروگاه برق آبی با پشتیبانی بانک چین باعث جاری شدن سیل در جنگل باتانگ تورو، محل زندگی این میمون های بزرگ خواهد شد. به گفته لورانس، ساخت جاده های خدماتی آسیب های بیشتری نیز به این جنگل گرمسیری خواهد رساند.
به گفته او، منطقه آسیا -اقیانوسیه دارای تنوع زیستی شگفت انگیز، و نسبت زیادی از گونه های بسیار نادر و اغلب در معرض خطر انقراض را در بر می گیرد. “این یک منطقه پرخطر جهانی است و به هر طرف که نگاه می کنید، پروژه های گسترده یک کمربند و یک جاده در دست انجام هستند.”
لورنس گفت، جمهوری خلق چین از دریای جنوبی چین گرفته تا جنوب اقیانوس آرام و آمریکای لاتین “با بی ملاحظگی و گستاخی عمل می کند. اکنون، چین سرمایه گذاری های عظیمی در آفریقا انجام می دهد و به طور فزاینده ای به سوی قطب شمال حرکت می کند.”
الکس لچنر، مدرس ارشد مرکز بهداشت آب و زمین لینکلن در دانشگاه لینکلن در لینکلن، انگلیس گفت: “جنگل های گرمسیری ریه های زمین هستند. هر گونه توسعه در این مناطق دست نخورده نوعی تأثیر خواهد داشت. ما در حال از دست دادن این تنوع زیستی شگفت انگیز و همچنین فرصت ها ]برای انتقال آن[ به نسل های آینده هستیم.”
در مقاله ای که اخیراً در مجله محافظت از زیست شناسی منتشر گشت، آلیس س. هیوز، استاد گیاه شناسی گرمسیری باغ خیشوانگبانا وابسته به آکادمی علوم چین، و همکارانش با مدل سازی مسیرهای برنامه ریزی شده برای پروژه های یک کمربند، یک جاده پیش بینی کردند که بیش از ۴۱۳۸ گونه جانوری و ۷۳۷۱ گونه گیاهی آسیب خواهند دید. به عنوان مثال، در تایلند و کامبوج، مسیر پیشنهادی راه آهن از زیستگاه پستانداران گوناگون رد خواهد شد.
هیوز گفت: “از آنجا که بسیاری از مناطق تحت نظر ابتکار یک کمربند، یک جاده مناطقی هستند که نسبتاً کم توسعه یافته اند، پروژه ها می توانند تأثیرات چشمگیری بر تنوع زیستی بگذارند.”
لچنر گفت: “مسئله فقط رد پای جاده یا راه آهن نیست، بلکه اثرات جانبی نیز تأثیر خواهند گذاشت. برای مثال وقتی جاده ساخته شود، طرح های توسعه ای دیگر به دنبال آن به اجرا گذاشته خواهند شد. وقتی کار انجام گیرد، دیگر نمی توانیم به گذشته برگردیم.”
برنامه ریزی برای حفاظت از محیط زیست
لچنر گفت، در مراحل اولیه توسعه یک پروژه مهم است که برای حفاظت از محیط زیست برنامه داشته باشید. برنامه ریزان می توانند “مکث کنند و از بپرسند که در وهله اول آیا این طرح توسعه باید در این مکان خاص صورت بگیرد یا نه؟ چرا که این مناطق مناطق حفاظت شده هستند.” و اگر پروژه ها به اجرا گذاشته شوند، باید حداقل آسیب را به محیط زیست برسانند. او گفت: “اگر یک پل می سازید، حیات وحش باید بتواند در زیر آن حرکت کند. اگر یک تونل می سازید، حیات وحش باید بتواند از آن عبور کنند. و در واقع می توانید پل های حیات وحش و غیره داشته باشید. اگر اینها به خوبی طراحی شده باشند، می توان تأثیرات [مضر] را به حداقل رساند.”
الیزابت لوسوس، عضو ارشد موسسه نیکلاس برای راه حل های زیست محیطی در دانشگاه دوک در دورهام، کارولینای شمالی گفت: برنامه ریزی ضعیف مانند برخی از پروژه های ابتکار یک کمربند و یک جاده، می تواند برای تنوع زیستی مخرب و فاجعه آور باشد. او گفت، ساخت و ساز با برنامه ریزی ضعیف می تواند آسیب بزرگی به بار آورد “و وقتی [چنین پروژه هایی] از طریق ارزیابی اثرات زیست محیطی افشا می شوند، اغلب برای متوقف كردن آنها خیلی دیر است.”
سازمان هایی مانند رودخانه های بین المللی و شورای دفاع از منابع طبیعی به طور فزاینده ای از رویکردهای زیست محیطی بهتری در پروژه های ابتکار یک کمربند و یک جاده دفاع می کنند.
لوسوس گفت، در برخی از موارد، برای ایجاد تغییرات دیر نیست. طرح های زیرساختی به دلیل همه گیری کووید-۱۹ به تأخیر افتاده اند یا کندتر انجام کی گیرند، و این به کشورها فرصت می دهد تا در اینباره تأمل کنند. او گفت: “در حال حاضر فرصت بزرگی برای این کار وجود دارد.”
لوسوس گفت: “اجرای پروژه های یک کمربند و یک جاده بسیار کند شده است. اینکه چگونه از سر گرفته خواهند شد، تأثیر چشمگیری بر تنوع زیستی خواهد گذاشت.”
