پخش سریال گامبی وزیر در نِتفلیکس همزمان با همه گیری، پدیده ای را ایجاد کرد که بازی ۱۵۰۰ ساله شطرنج را محبوب ساخته است.
از تقریباً پنج دهه پیش، وقتی پیروزی بابی فیشر استاد بزرگ شطرنج در مقابل بوریس اسپاسکی روسی در مسابقه قهرمانی جهانی توجه کشور را به این بازی جلب کرد، شطرنج تا این اندازه در آمریکا محبوبیت نداشته است.
مارتی گراند، رئیس باشگاه شطرنج اینترنتی، وب سایتی برای بازیکنان برای گپ زدن، تبادل اخبار مربوط به شطرنج و بازی آنلاین می گوید: “بعد از آن مسابقه، گامبی وزیر احتمالاً بیشترین تأثیر را در میزان جذابیت واقعی شطرنج داشته است.”
لورا نایستروم، سخنگوی chess.com، یک وب سایت دیگر بازی آنلاین می گوید که عضویت آن از ۳۰ میلیون قبل از همه گیری اکنون به ۶۹ میلیون افزایش یافته است. در مارس ۲۰۲۰، این وب سایت به طور متوسط روزانه میزبان یک میلیون بازیکن فعال بود. اکنون این تعداد به ۴ میلیون نفر رسیده است.
دانیل لوکاس، سخنگوی فدراسیون شطرنج ایالات متحده، هیئت حاکمه رسمی در ایالات متحده می گوید: “مردم در خانه های خود گیر کرده بودند.” اما او همچنین می گوید، شطرنج محبوبیت بیشتری پیدا کرد زیرا مردم پی بردند که یک فعالیت خانوادگی بسیار جالب است. “پدر و مادرها به آسانی می توانند این بازی را به فرزندانشان آموزش دهند و به سرعت می توانند برابری پیدا کنند. تعداد حرکات مهره های شطرنج مانند اتم های جهان بی شمار است. و همیشه جا هست که بازی خود را بهتر کنید.”
تغییرات در مسابقات
همه گیری یک شمشیر دو لبه برای شطرنج بود. بیشتر مسابقات حضوری در طول سال لغو شدند و با روی آوردن مدارس به یادگیری مجازی، باشگاه های شطرنج در مدارس تعطیل شدند. اما بازیکنان در خانه از صفحه های شطرنج قدیمی خود استفاده کردند و یا صفحه های جدید خریدند. بازیکنان جدید به وب سایت های شطرنج آنلاین رو آوردند.
مقامات شطرنج شروع به میزبانی مسابقات اینترنتی کردند – و با مشکل بازیکنانی که پشت کامپیوتر نشسته اند و به برنامه های بی شماری دسترسی دارند که می تواند فوراً هوشمندترین حرکت را به آنها نشان دهند، روبرو شدند. (حتی یک استاد بزرگ می تواند به کامپیوتر ببازد.)
به گفته گراند، باشگاه شطرنج اینترنتی الگوریتم هایی را به کار می برد که حرکات مهره های یک بازیکن را با تصمیمات کامپیوتری مقایسه می کند تا از تقلب برخی از بازیکنانی که در فناوری مهارت دارند، جلوگیری کند.
اینترنت مردم را به تماشای مسابقات بازیکنان برتر جذب می کند و بازیکنان معمولی تر را با حریفان هم سطح شان از سراسر جهان برای یک مسابقه دیجیتالی در ارتباط می گذارد.
شیفته یک سریال تلویزیونی
سپس در پاییز سال گذشته، نِتفلیکس سریال ساختگی را درباره بث هارمون، یک کودک نابغه که به شطرنج و شیطانی به اندازه علاقه دارد، پخش کرد. با رایزنی متخصصان شطرنج سطح بالا، این سریال مسابقات جالب و واقع گرایانه ای را به صحنه کشید.
شاون سالیوان، رئیس خانه استاونتون، بزرگترین خرده فروش صفحه و مهره های شطرنج در ایالات متحده گفت که فروش انواع صفحه های شطرنج در طول پخش این سریال ۲۵٪ رشد داشت.
یک روز دوشنبه در پایان ماه اکتبر، مدیر انبار در هانتسویل، آلاباما متعجب پرسید که چه خبر شده است. چند روز پس از اینکه گامبی وزیر از تلویزیون به عنوان یکی از دیدنی ترین برنامه های تلویزیون شناخته شد، سفارش ها به سوی آنها سرازیر شدند. سفارش صفحه ها و مهره های شطرنج در فصل تعطیلات سال ۲۰۲۰ نسبت به میزان معمول سه برابر افزایش یافت.
لوكاس می گوید كه فدراسیون پی برده است در حالیكه كودكان خردسال به شطرنج علاقه مند می شوند، بسیاری از دختران در دوره راهنمایی این بازی را احتمالاً به دلیل پویایی اجتماعی رها می كنند. فدراسیون او در تلاش است این روند را از طریق برگزاری مسابقات فقط بین دختران و کمک های مالی به سازمان ها برای ترویج بازی شطرنج میان دختران تغییر دهد.
سالیوان می گوید: “این سریال مانند یک طوفان دگرگون کننده بود. گامبی وزیر با قهرمان زن خود، زنان و دختران را به بازی که از لحاظ سنتی اغلب مختص مردها بود ترغیب کرد.
تعداد زنانی که در Chess.com ثبت نام کردند تقریباً ۱۰٪ افزایش یافت.
نایستروم می گوید: “شطرنج قبلاً در فیلم جیمز باند فقط به عنوان دکور دیده می شد. اکنون جوانان بیست و خرده ای ساله، چهره های ورزشی، و زنان شطرنج بازی می کنند. … افراد بیشتری به این بازی علاقه پیدا کرده اند.”
سالیوان خوشبین است که عشق تازه پیدا شده به شطرنج به زودی از بین نخواهد رفت. در ژوئن سال جاری، فروش هنوز از اوج میزان فصل تعطیلات سال ۲۰۱۹ بیشتر بود. او گفت: “علاقه مردم همچنان پایدار است.”
