تقریبا هر چیزی را – از جمله اخبار، وبلاگ ها، و تارنماهای شبکه اجتماعی – می توان با فشار دادن یک دکمه منتشر کرد. اما آیا آنچه می خوانید، می بینید، یا می شنوید، حقیقت دارد؟ این تارنماها و افزونه های رایگان به شما کمک خواهند کرد تا از سردرگمی نجات یابید.
برای کسب آگاهی بیشتر در مورد تارنماها:
Whois: ببینید که چه کسی یک نشانی اینترنتی را ثبت کرده است و نشانی فیزیکی آن شخص یا شرکت را پیدا کنید.
برای راستی آزمایی تصاویر:
FotoForensics: تصویری را بارگذاری کنید تا با آزمایش سطوح فشرده سازی تصویر ببینید که آیا آن تصویر دستکاری شده است یا نه. با Error Level Analysis (تحلیل سطح خطا) بخش های اصلاح شده تصویر، خود را نشان خواهند داد.
در این تصویر چه چیزی ساختگی است؟ فقط همان نیلوفر مرداب! همان گونه که رنگ ها و بافت ها نشان می دهند، سطوح فشرده سازی آن متفاوت هستند.
JPEGsnoop: ساعت برداشته شدن یک عکس، نوع دوربین مورد استفاده برای عکاسی، و جزئیات دیگر را ببینید. همانند FotoForensics، با این افزونه هم شما می توانید با مقایسه سطوح فشرده سازی تصویر ببینید که آیا این تصویر اصلاح شده است یا نه. (در مورد تصاویر ساختگی که از روسیه می آیند مطالعه کنید.)
Who Stole My Pictures (چه کسی عکس های مرا دزدید): با استفاده از افزونه ای که به جستجو در گوگل (Google)، یاندکس (Yandex)، بینگ (Bing)، و تین آی (TinEye) می پردازد، نسخه های دیگر یک عکس را پیدا کنید. این افزونه به شما اجازه می دهد تا استفاده از این تصویر در درازمدت را ردیابی کنید؛ چرا که امکان استفاده نامناسب از عکس ها به عنوان مرجع خبر، وجود دارد.
برای تأیید صحت تصاویر ویدیویی:
YouTube DataViewer: یک تارنشانی (URL) یوتوب را در این جا وارد کنید و تاریخ و ساعت بارگذاری آن ویدیو را (که می تواند با زمان انتشار عمومی آن متفاوت باشد،) پیدا کنید. شما همچنین می توانید پیش نمایه های (thumbnails) تصاویر را دریافت کنید تا ببینید که چگونه از آنها در اینترنت استفاده شده است.
Wolfram Alpha: اصالت یک ویدیو یا عکس را بررسی کنید. یکی این که وضعیت هوا در تصاویر را با سوابق تاریخی آب و هوایی مقایسه کنید. واژه “weather” (هوا)، را به همراه مکان و تاریخ عکس تایپ کنید تا مجموعه داده های این موتور جستجوگر را بررسی نمایید. (شما همچنین می توانید از این افزونه برای جستجوی اطلاعات تاریخی مربوط به نرخ تبدیل واحدهای پولی استفاده کنید.)
برای بررسی اظهارات
Wikipedia (ویکی پدیا): با این دانشنامه آزاد که در چندین زبان با منابع اولیه در دسترس است، کار خود را روی یک موضوع تازه آغاز کنید.
Investigative Dashboard: این پایگاه داده ها را برای یافتن اطلاعات در مورد شرکت ها، افراد، روابط میان آنها، و یا درخواست کمک از یک متخصص مورد استفاده قرار دهید.
Storyful: این شرکت یک “نقشه گرمایشی” را از ترافیک شبکه های اجتماعی ایجاد می کند و به کشف و راستی آزمایی فایل های ویدیویی، صوتی، متن ها، و تصاویر می پردازد. مشتریان این شرکت رسانه های عمده خبری هستند – اما استفاده از این خدمت رایگان نیست.
آیا ابزارهای حقیقت یاب بیشتری می خواهید؟
راهنمای راستی آزمایی (Verification Handbook) که توسط برخی از روزنامه نگاران پیشگام جهان نوشته شده است، ابزارها و تکنیک هایی را برای استفاده در شرایط اضطراری – به ویژه وقتی مسئله راستی آزمایی اطلاعات، تصاویر، و ویدیوهای تهیه شده توسط مردم مطرح باشد – ارائه می دهد. متن همراه آن که “راهنمای راستی آزمایی گزارشگری تحقیقی” (Verification Handbook for Investigative Reporting) نام دارد، تکنیک های بیشتری را برای جستجو در اینترنت ارائه می دهد.
