وقتی کرملین میخواهد در آفریقا نفوذ پیدا کند یا از یک رهبر سرکوبگر بدون بررسی دقیق حمایت کند، اغلب با الیگارشهای برجسته که با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه همسو هستند، همکاری می کند. یکی از محبوب ترین افراد کرملین، یوگنی پریگوژین است که به دلیل قراردادهای کیترینگ متعددی که با کرملین دارد به “سرآشپز پوتین” معروف است.
پریگوژین بیشتر به خاطر تأمین مالی آژانس تحقیقات اینترنتی(IRA) ، یک مزرعه ترول اینترنتی که اطلاعات نادرست را در سراسر جهان پخش می کند، شناخته می شود. در یک گزارش که توسط وزارت امور خارجه منتشر گشت، پریگوژین به عنوان “مدیر و تأمین کننده مالی” گروه واگنر، یک گروه نیابتی کرملین برای “انجام عملیات های مخفیانه و مسلحانه در خارج از کشور” توصیف شده است.

گزارش وزارت امور خارجه حاکی از این است که پریگوژین سعی کرده است که از طریق عوامل زیر بر سیاست آفریقا به نفع روسیه تأثیر بگذارد:
- شرکت هایی که از منابع طبیعی آفریقا بهره برداری می کنند.
- عوامل سیاسی که بازیگران دموکراتیک را تضعیف می کنند.
- شرکت های صوری که به عنوان سازمان های غیردولتی فعالیت می کنند.
- کارزارهای نفوذ بر رسانه های اجتماعی و انتشار اطلاعات نادرست.
پخش اطلاعات نادرست
دولت ایالات متحده برخی از شرکت های پریگوژین را به دلیل آنچه که “نفوذ سیاسی و اقتصادی بدخیم در سراسر جهان” می نامد، تحریم کرده است.
به گفته وزارت خزانه داری ایالات متحده، نمونههایی از این نفوذ بدخیم شامل حمایت از مأموریتهای نظارت وانمودین بر انتخابات در زیمبابوه، ماداگاسکار، جمهوری دموکراتیک کنگو، آفریقای جنوبی و موزامبیک است.
علاوه بر ایالات متحده، اتحادیه اروپا و بریتانیا نیز پریگوژین را به دلیل انتشار اطلاعات نادرست و سایر فعالیت هایی که امنیت کشورها را تهدید می کند، تحریم کرده اند.
شرکتهای خصوصی مانند فیسبوک (که اکنون متا نامیده میشود) و توئیتر نیز علیه فعالیتهای اینترنتی پریگوژین در آفریقا اقدام کردهاند، از جمله:
- در ۲۰۲۰، فیسبوک حساب های کاربری جعلی مرتبط با پریگوژین را که برای سیاست های روسیه تبلیغ می کردند و عمدتاً جمهوری آفریقای مرکزی و تا حدودی ماداگاسکار، کامرون، گینه استوایی، موزامبیک و آفریقای جنوبی را هدف می گرفتند، حذف کرد.
- در ۲۰۲۱، توئیتر حساب های کاربری مرتبط با پریگوژین که با استفاده از ترکیبی از حساب های غیر معتبر و واقعی برای ترویج دیدگاه های طرفدار روسیه در جمهوری آفریقای مرکزی استفاده می کردند را حذف کرد.
- فیسبوک در اوایل سال جاری حساب های کاربری مرتبط با پریگوژین را در نیجریه، کامرون، گامبیا، زیمبابوه و جمهوری دمکراتیک کنگو که برای فریب روزنامه نگاران محلی برای نوشتن مقالات به نفع روسیه استفاده می شدند را حذف کرد.
نقش گروه واگنر

در برخی از مناطق آفریقا، دولت روسیه برای به دستیابی به اهداف سیاست خارجی پوتین به گروه واگنر که پریگوژین در تأمین مالی آن دست دارد، روی آورده است. واگنر اغلب به خاطر انتشار هدفمند و گسترده اطلاعات نادرست شناخته می شود.
گروه واگنر علیرغم نامش، یک سازمان واحد و یکدست نیست. کوین لیمونیر، متخصص گروه واگنر و استاد ژئوپلیتیک در دانشگاه پاریس هشتم، این گروه را “کهکشانی از سازمان ها با نام های مختلف که به سختی می توان ردیابی کرد” نامید.
بنا به گزارش ۲۰۱۹ موقوفه کارنگی برای صلح بینالمللی: “واگنر وسیلهای است که کرملین از آن برای استخدام، آموزش و استقرار سربازان گروه های شبه نظامی استفاده میکند، چه برای جنگ و چه برای تأمین امنیت و تعلیم نیروهای کشورهای دوست.”
نیروهای گروه واگنر در اوکراین، سوریه، لیبی، جمهوری آفریقای مرکزی، موزامبیک و اخیراً مالی مستقر هستند.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در ماه می اذعان کرد که واگنر فقط به دلیل “فعالیت تجاری” در مالی حضور دارد. در ماه مارس، مقامات محلی در شهر مورا به سازمان دیده بان حقوق بشر گفتند که گروهی از نیروهای روسی زبان و نیروهای مالی حداقل ۳۰۰ غیرنظامی را اعدام کردند. مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی نتیجه گیری کرد که نیروهای واگنر در این حمله دست داشتند و آن را “بدترین جنایت” در درگیریهای دهه گذشته در مالی” نامید.
برای نمونه های دیگر و جزئیات بیشتر در مورد انتشار اطلاعات نادرست با بودجه کرملین، به منابع زیر مراجعه کنید:
- حقیقت در مقابل دروغ: انتشار اطلاعات نادرست توسط روسیه در مورد اوکراین.
- پنج روایت نادرست و مستمر روسیه.
- گزارش ۲۰۲۲ مرکز تعامل جهانی وزارت امور خارجه (GEC) در مورد نقش آرتی و اِسپوتنیک در پخش اطلاعات نادرست و تبلیغات روسیه.
- گزارش ۲۰۲۰ مرکز تعامل جهانی (GEC) در مورد ارکان اطلاعات نادرست و تبلیغات روسیه.