در اواسط قرن بیستم، کشورها وارد رقابتی برای تولید سلاح های هسته ای شده بودند و چشم انداز یک جنگ هسته ای سایه تاریکی بر روی انسانیت انداخته بود و موجودیتش را تهدید می کرد.
حال، به موهبت پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای (NPT)، آن آینده تیره هرگز به وقوع نپیوسته است. شمار کشورهای دارای سلاح های هسته ای بسیار کوچک باقی مانده و تعداد سلاح های هسته ای در سطح جهانی کاهش یافته است.
پرزیدنت اوباما به مناسبت چهل و پنجمین سالگرد امضای پیمان گفت: ” NPTبه صورت سنگ زیر بنای نظام منع گسترش سلاح های هسته ای در آمده است، صلح و امنیت جهانی را تقویت و از اشاعه بیشتر سلاح های هسته ای جلوگیری می کند. انباشت های سلاح های هسته ای در پایین ترین سطوح خود از دهه ۱۹۵۰ به این سو قرار دارند.”
پیمان مورد بحث که در۵ مارس ۱۹۷۰ قوت اجرایی پیدا کرد تنها موافقتنامه الزام آور بین المللی برای جلوگیری از گسترش سلاح های هسته ای است. این پیمان با ۱۹۰ عضو، از وسیع ترین حمایتی که تا کنون در مورد هر پیمان کنترل تسلیحات در تاریخ سابقه داشته، برخوردار است.
کشورهایی که پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای را به امضاء رسانده اند، با انجام اقدامات زیر موافقت کرده اند:
- متوقف ساختن گسترش سلاح های هسته ای.
- ارتقاء همکاری در استفاده مسالمت آمیز از انرژی هسته ای.
- پیگیری توأم با حسن نیت مذاکرات در جهت خلع سلاح هسته ای.
جان کری، وزیر امور خارجه گفت: “ایالات متحده به طور کامل به تعهدات خود طبق این پیمان و همچنین به تقویت نظام جهانی منع گسترش سلاح هسته ای پایبند است.”
نهمین کنفرانس بازنگری به پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای در ۲۷ آوریل در نیویورک گشایش خواهد یافت. کشورهای عضو NPT هر پنج سال یک بار به منظور ارزیابی نحوه اجرای آن و گفتگو درباره مقابله با چالش های آینده گرد هم می آیند.