آیا هر چیزی را که در خبرها می بینید، می خوانید، یا می شنوید، باور می کنید؟ تا به حال کلک اینترنتی خورده اید، مثلا درباره مرگ فلان چهره سرشناس یا عکس دستکاری شده؟
در روز ۳۰ اکتبر ۱۹۳۸، شب قبل از هالووین، یک برنامه رادیویی هزاران آمریکایی را متقاعد کرد که زمین مورد حمله مریخی ها قرار گرفته است. اورسن ولز، که بعدها فیلمساز مشهوری شد، بر اساس داستان علمی-تخیلی “جنگ جهان ها”، اثر اچ. جی ولز، یک برنامه رادیویی تنظیم کرد که شامل چند اطلاعیه خبری تقلبی درباره فرود موجودات فضایی در یکی از شهرهای ایالت نیوجرسی بود.
شنونده های بسیاری از سراسر آمریکا که مقدمه و توضیح آغاز برنامه را نشنیده بودند، موضوع را خبر تصور کردند.
در یکی از خیابان های شهر نیوآرک در نیوجرسی، بیش از ۲۰ خانواده از خانه های خود گریختند و در حال فرار، به تصور این که مورد حمله گازهای شیمیایی مریخی ها قرار گرفته اند، صورت های خود را با حوله های خیس پوشاندند. سیل تلفن شهروندان وحشت زده در سراسر آمریکا که می خواستند بدانند چگونه باید از خود محافظت کنند، به ایستگاه های پلیس سرازیر شد.
روزنامه نیویورک تایمز شبکه خبری سی بی اس را مورد نکوهش قرار داد و نوشت: “رادیو پدیده تازه ای است اما مسولیت هایی جدی به عهده دارد. [ولی ظاهرا رادیو] روی خودش یا مطالبی که استفاده می کند، کنترلی ندارد.”
شما هم می توانید این برنامه رادیویی را بشنوید و ببینید آیا اگر شما در آن موقعیت قرار گرفته بودید گول می خوردید یا نه. اما پیش از این که درباره آن مردم وحشت زده قضاوت کنید، به خاطر داشته باشید که در سال ۱۹۳۸، رادیو تنها منبع خبری زمان واقعی (real time) برای مردم بود.
جوامع مدرنِ باز از منابع خبری متعددی برخوردار هستند: تارنماها، روزنامه ها، رسانه های اجتماعی، تلویزیون و البته رادیو. این مجموعه متنوع به شهروندان کمک می کند که هم باخبر بمانند و هم بتوانند واقعیت و تخیل را از هم تمیز دهند. با این حال، دست کم یک شب در آمریکا، تخیل پیروز شد، حتی اگر مریخی های اشغالگر پیروز نشده باشند!
