Mamtimin Ala, een belangenbehartiger van Oeigoeren en auteur die in België werkt, heeft al jaren zijn familieleden in China niet gezien. Zijn vrienden bevinden zich onder de meer dan 1 miljoen mensen die de Volksrepubliek China sinds 2017 heeft gearresteerd. Hoewel leven in het buitenland Ala beschermt tegen een soortgelijk lot, brengt dit nadelen met zich mee. Hij lijdt aan gevoelens van isolatie en is afgezonderd van zijn roots.
“Oeigoeren verliezen geleidelijk hun basis — de zin van hun bestaan”, vertelde Ala aan ShareAmerica. “Als een Oeigoer deel ik volledig het gezamenlijke leed en trauma dat Oeigoeren binnen en buiten China ondergaan.”
In zijn boek dat in 2021 is verschenen, Worse than Death: Reflections on the Uyghur Genocide, schrijft Ala over de gruweldaden van de Volksrepubliek China in de autonome regio Xinjiang, waar autoriteiten regelmatig voornamelijk islamitische Oeigoeren en leden van andere etnische en religieuze minderheidsgroepen aanvallen. Hun acties omvatten massale arrestaties en toezicht, dwangarbeid en gevangenzetting van artiesten, intellectuelen en anderen.
Niet weten of familieleden in China veilig zijn, laat vele Oeigoeren die in het buitenland wonen achter met gevoelens van depressie en angst. Meer dan 60% van de Oeigoeren die Ala heeft bevraagd meldden dat ze zich vaak geïsoleerd voelen, lijden aan terugkerende herinneringen van traumatische gebeurtenissen, en/of moeite hebben met slapen.
Terwijl sommige Oeigoeren zoeken naar bewijs van hun vermiste familieleden of lobbyen voor hun vrijlating uit gevangenschap, lijden anderen in stilte uit vrees dat ze door zich uit te spreken hun familieleden verder in gevaar zouden brengen, zei Ala. De Volksrepubliek heeft duizenden Oeigoeren die in het buitenland wonen geïntimideerd, in sommige gevallen door hun familieleden in China te bedreigen, merkte het Woodrow Wilson Center, een Amerikaanse denktank op in een rapport uitgegeven in maart (PDF, 2.4MB).
Dr. Thomas Wenzel, een assistent-professor van psychiatrie in de Medische Universiteit van Wenen, zegt dat het gebrek aan informatie over familieleden de oorzaak is dat Oeigoeren lijden aan “een speciale vorm van depressie of speciale stressreactie.” Wenzel bestudeert, samen met de Universiteit van München, de effecten van de voortdurende genocide en misdaden tegen de menselijkheid door de Volksrepubliek China in Xinjiang op de Oeigoerse diaspora in ballingschap. Wenzel helpt ook met het ontwikkelen van psychiatrische programma’s om leden van de diaspora te helpen.
Zowel hij als Ala benadrukten dat de wreedheden van de Volksrepubliek China in Xinjiang Oeigoeren in het buitenland beïnvloeden en dat het trauma moet worden behandeld.
Andere belangenbehartigers van de Oeigoeren en deskundigen op het gebied van geestelijke gezondheidszorg verenigen zich om steun te verlenen.
Het Uyghur Wellness Initiative, dat in mei 2020 in de Verenigde Staten van start ging, verbindt Oeigoeren met raadgevers. Volgens de New York Times bieden raadgevers in België die met overlevenden van de Bosnische genocide werkten online training om Oeigoeren te steunen.
Maar Ala zegt dat er nog heel veel werk aan de winkel is.
“[Het] is zeer belangrijk voor Oeigoeren om in de eerste plaats het collectief trauma dat ze stil en diep in zich meemaken te herkennen”, zei Ala. “Ze hebben heel wat voorlichting nodig over wat collectief trauma is en hoe ze zelfzorg kunnen bevorderen tijdens deze voortdurende humanitaire crisis.”
