Çin’in batısındaki Sincan bölgesinde Uygur kadınları Han erkekleriyle evleniyor, ancak istedikleri için değil. Han erkekleriyle evlenmeyi reddetmeleri halinde, kadınlar ve aileleri gözaltına alınabilir ya da eğitim kampına gönderilebilir.
Uygurlar ağırlıklı olarak Müslüman bir Türk etnik azınlık iken, Hanlar Çin’in en büyük etnik unsuru. Tarihsel olarak, bu iki etnik grup arasında evlenme oranları düşüktü.
Çin Hükümeti, bu drumu değiştirmek istiyor.
Zorla yapılan evlilikler, Çin’in Uygur kültürünü yok etme ve onları Han egemenliğinde bir toplumda asimile etme teşebbüsünün bir parçası. Bu, Uygurların çocuklarına ne isim koyabileceğinden, nasıl giyineceklerine ve ne yiyip içeceklerinikısıtlamaya kadar varan, Hükümet’in Uygur hayatlarının her yönüyle kontrolünü ele geçirmesinin bir başka örneği.
Birkaç sene önce hükümet, etnik grupların birbirleriyle evlenmesi için nakit ödeme teklif ediyordu. Bu uygulama işe yaramayınca, yetkililer etnik gruplar arası evlilikleri, mutlu çiftleri gösteren çevrimiçi videolar ve “bir Uygur kızının kalbini kazanma” yolları hakkında Han erkeklerine ipuçları içeren dergi makaleleri ile teşvik etti.
Ancak Çin’ın dışındaki Uygurlar gerçekte Uygur kadınlarının bir seçeneği olmadığını söylüyor.
“Bunlar (evlilikler) zorla yapılıyor” diyor, bir Washington insan hakları örgütü olan Uygurlar için Seferberlik’in (Campaign for Uyghurs) direktörü olan Rushan Abbas. “Eğer bu kızlar bu adamlara hayır derse, ya kızlar ya da ebeveynleri kamp(lar)a gider.”
Sincan’da 1200 kadar eğitim kampı bulunuyor. Nisan 2017’den beri Çinli yetkililer 1 milyondan fazla Uygur’u, etnik Kazak’ı, etnik Kırgız’ı ve diğer Müslüman azınlık üyelerini tutukladı. Kamplar, 2019 ABD Dışişleri Bakanlığı raporuna göre “etno-dinsel kimlikleri silmek için tasarlandı.”
Başörtüsü takıyor olmak gibi gündelik faaliyetler yüzünden insanlar herhangi bir yargılama olmaksızın kamplarda gözaltına alınıyor. Gözaltında ölümler ve kamplarda zorunlu işçilik, işkence ve başka onur kırıcı muameleler olduğu iddialarıyla ilgili güvenilir raporlar bulunuyor.
The Sinophone internet is awash with short videos promoting Han-Uyghur inter-marriage. This one asserts that Xinjiang has long been a mixed race region and is now safe and home to many beautiful and eligible Uyghur women who will appreciate a doting Han husband pic.twitter.com/yuHnidD0L7
— James Leibold (@jleibold) April 23, 2019
Sinofon internet, Han-Uygur evliliklerini teşvik eden kısa videolarla dolu. Bu video, Sincan’ın uzun zamandır karışık ırklardan oluşan bir bölge olduğunu ve şimdi güvenli bir halde, eşine düşkün bir Han erkeğinin kıymetini bilecek birçok güzel ve uygun Uygur kadınına ev sahipliği yaptığını iddia ediyor
Han erkeği akını
Son iki sene içerisinde Çin hükümeti, yerel olarak “akrabalar” olarak bilinen 1,1 milyondan fazla devlet yetkilisini, dini faaliyetleri ve parti sadakatini gözlemlemek ve raporlamak için Sincan’da Uygur evlerinde yaşamaya gönderdi. Bu, kamplarda tutuklu olan genç Uygur erkekleriyle beraber, Sincan’da oransız sayıda bir Han erkeği nüfusuna yol açtı.
Washington Üniversitesi’nden antropolog Darren Byler yeni makalesinde, Sincan’da son günlerde gelen bu Han Çinlisi erkeklerle evlenme baskısına maruz kaldığını söyleyen kadınlarla röportaj yaptı. Röportaj yapılan kadınlardan biri olan Gulmira, işvereninin Cuma akşamları düzenli olarak Uygur kadınları ve Han erkekleri için dans partileri organize ettiğini söyledi.
Gulmira “Son zamanlarda çok fazla kişi ‘akrabalar’ ile evleniyor,” dedi Byler’a. Eğer reddedersen, kamplara gönderilebilirsin şeklinde devam etti.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Temmuz ayında gerçekleştirilen Dini Özgürlükleri Geliştirme Bakanlık Girişimi’nde Çin’in Sincan’da yaptıklarını “gerçekten bu yüzyılın lekesi” olarak niteledi.
